Jak Hongkong został brytyjską kolonią

Angielsko-chiński konflikt wybuchnął w 1839r. za czasów panowania dynastii Qing, próbującej wymusić zakaz importu hinduskiego opium. Brytyjczycy opierali się zakazowi, gdyż sprzedaż opium przynosiła znaczne dochody i równoważyła bilans, spowodowany dużym importem towarów chińskich jak porcelana, herbata czy jedwab, do Anglii.

Do 1820r. British East India Company przemycało do Chin 900 ton opium rocznie. Tuż przed wybuchem wojny w 1838r. było to już 1400 ton. W marcu 1839r. nowy komisarz cesarza Qing – Lin Zexu odmówił angielskim statkom przewożącym opium przybicia do portu w Kantonie (Guangzhou), jedynego wówczas otwartego portu na Zachód. Niezadowoleni Brytyjczycy odmówili, więc komisarz Lin zarządził całkowite embargo na handel, przy okazji wyrzucając do morza kilkanaście milionów funtów opium, co miało bezpośredni wpływ na wypowiedzenie wojny przez rząd Wielkiej Brytanii (pierwsza wojna opiumowa).

Dwudziestego szóstego stycznia 1841 roku, niewielki pluton angielskich żołnierzy pod dowództwem kapitana Edwarda Belchera, przybył do Hongkongu na okręcie HMS Sulphur. Po wylądowaniu na północno-zachodniej części wyspy, Anglicy wywiesili angielską flagę o 8.15 rano, rozpoczynając formalną okupację Hongkongu.

Miejsce wylądowania żołnierzy nazwano Possession Point (punkt posiadania, miejsce zdobyczy). Aktualnie w tym miejscu znajduje się Hollywood Road Park, położony co ciekawe dość daleko od nabrzeża. Ze względu na liczne projekty odzyskiwania gruntów, począwszy już od 1890 roku, linia brzegu została znacznie przesunięta.

Pierwsza wojna opiumowa zakończyła się 29 sierpnia 1842 roku, podpisaniem przez brytyjskich (Henry Pottinger) i chińskich wysłanników na okręcie H.M.S.Cornwallis tzw. Traktatu Nankińskiego, w którym m.in. Hongkong został przekazany Anglii na zawsze (“in perpetuity”). Sir Henry Pottinger został później mianowany pierwszym gubernatorem wyspy.

W kolejnych traktatach, Hongkong został powiększony o Kowloon (Konwencja Pekińska 1860 rok, zakończenie drugiej wojny opiumowej, przekazanie także “na zawsze”) i Nowe Terytoria (1898 rok, Druga Konwencja Pekińska, dzierżawa na 99 lat).

Nazwa wyspy “Hongkong” (Pachnąca Przystań/Pachnący Port) wywodzi się najprawdopodobniej z legendy.

Kiedy jeden z żeglarzy zatrzymał się na wyspie by zaopatrzyć w słodką wodę, zapytał się miejscowego rybaka (Tanka) o nazwę portu, ten odpowiedział “heung” (kadzidełka), jako że wyspa znana była w tamtych czasach z wyrobu i eksportu kadzidełek z drzew zwanych “kuan heung”. W dialekcie ludzi Tanka “hueng” wymawia się natomiast jako “hong”. Stąd Hong Kong. Wyspa wcześniej nie miała oficjalnego imienia, choć na na starych chińskich mapach pojawiała się nazwa: “Red Incense Burner Mountain”, potwierdzając niejako legendę.

Opracowano na podst.:“City Between Words: My Hong Kong” – Leo Ou-fan Lee.

Zdjęcia: 1)Victoria Town, Hongkong, 1850. Źródło: Wikipedia. 2)Bamboo aqueduct delivering water on Hong Kong island. Thomas Allom